Mısırda Tel Kurtları

Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli

Ülkemizde bulunan önemli Tel Kurtları türleri Agriotes lineatus L., Agriotes obscurus L., Agriotes sputator L., Agriotes paludum Kiesenwetter, Agriotes cilicensis Platia&Gaudenzi, Melanotus fuscipes Gyll., ve Cardiophorus cyanipennis Mulsant & Wachanru’tir.

Erginlerin renkleri türlere göre farklılık göstermekle birlikte, genellikle gri-siyah arasında değişir. Ergin vücudu yassı ve uzun olup, arkaya doğru incelme gösterir. Üst kanatları uzunluğuna çizgili ve noktalıdır. Boyları 8-10 mm’dir (Şekil 22a). Ters çevrildiklerinde, “çıt” diye ses çıkartarak sıçramaları ve düzgün duruma gelmeleri karakteristik özellikleridir.

Larvaları saman sarısı renkte; ince, uzun, silindirik ve sert yapıda olup vücut halkaları belirgindir (Şekil 22b). Larvalar dokunulduğunda sert hareketlerle kıvrılır.

Tel Kurtları, kışı larva ve ergin olarak geçirirler. Erginler ilkbaharda beslenme ve çiftleşmeye başlar. Çiftleşen dişiler yumurtalarını temmuz ortalarına kadar toprağın 10-15 cm derinliğine tek tek veya 30-40’lık kümeler halinde bırakırlar. Bir dişinin koyduğu yumurta sayısı 150 kadardır. Yumurtalar 30-40 gün sonra açılır ve larvalar çıkar. Çıkan larvalar bitki köklerinde hemen beslenmeye başlar ve gelişmelerini 2-6 yılda tamamlar. Olgun larvalar yazın toprağın 30-40 cm derinliğine inerek bir kokon içerisinde pupa olurlar. Pupadan çıkan yeni erginler ilkbahara kadar bulundukları yerde kalır ve ilkbaharda toprak yüzüne çıkarlar. Zararlı 2-6 yılda 1 döl verir.

Tel Kurtları'nda esas zararı, toprak içinde yaşayan larvalar yapar. Larvalar, bitkinin toprak altı organlarına saldırır, ince olan mısır köklerini koparır, kalın köklerde ve toprağa yakın ana gövdede de oyuklar açarak beslenirler. Olgun larvalar daha çok zarar verirler. Zarar gören bitkiler sararır ve kurur. Zararlının yoğun olduğu tarlalarda %80’e varan oranda zarar meydana gelir (Şekil 23).

Doğal düşmanları

Ülkemizde belirlenen doğal düşmanı bulunmamaktadır.

Mısırda Tel Kurtları Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Tel Kurtları ile mücadelede kültürel önlemler çok önem taşımaktadır. Larvalar ilk çıktıklarında kuraklıktan çok etkilendiği için, yaz veya sonbaharda yapılacak bir toprak işlemesi, zararlı popülasyonunun azalmasına neden olur.

Ayrıca, toprağı tam doyuran bir sulama da Tel Kurtları'nı öldürmede etkili olur. Soğuk ve kurak havalar da zararlının ölümüne yol açar.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadeleye karar vermek için “Örnekleme ve Kontrol Yöntemleri” bölümünde “Zararlılar” başlığı altında anlatıldığı şekilde sayımlar yapılmalıdır. Zararlı yoğunluğu 10 larva/m² ve üstünde olan mısır alanlarında kimyasal mücadeleye başvurulur. İlaçlama, tohum ve toprak ilaçlaması şeklinde yapılır.

Tohum ilaçlaması ekim anında yapılmalıdır. İlaçlama bidonlarına 100 kg tohum ve belirtilen miktarda ilaç ilave edilerek 2-3 dakika karıştırılır ve sonra hemen ekimi yapılır.

Tel Kurdu mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları aşağıda verilmiştir.

Mısırda Tel Kurtları İçin Kullanılabilecek İlaçlar

Etkili madde adı ve oranı (%)	Formülasyon Tipi	Doz (100 litre suya)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Kontrollü olarak tavsiye edilen ilaçlar
Thiamethoxam 350 g/l	FS	500 ml/100 kg tohuma	56	4A
Geçici olarak tavsiye edilen ilaçlar
500 g/l Fipronil	FS	250 ml 100 kg tohum	-	2B