Pamukta Köşeli Yaprak Leke Hastalığı

Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri

Pamukta köşeli yaprak leke hastalığı etmeni Xanthomonas axonopodis pv. malvacearum isimli Gram-negatif bakteridir. Optimum sıcaklık isteği 25-30°C’dir. Rutubetli bölgelerde fazla zarar yapabilir. Salgın yıllarında zararı % 40-50’yi bulur. Hastalık etmeni kuraklık ve sıcağa oldukça dayanıklı bir bakteridir. Güneş ışınlarından etkilenmez, aynı zamanda düşük sıcaklıklara da dayanıklılık gösterir. Sağanak şeklinde yaz yağmurlarının olduğu yıllarda, bakteri kozaya ve oradan da pamuk tohumlarına geçer. Kışı bulaşık pamuk tohumlarında ve topraktaki bitki artıklarında
geçirir. Hastalıktan dolayı açılmamış kozalar çok küçükse döküm olur. Büyüklerde ise normal gelişme olmaz, pamuğun verimi ve kalitesi düşer. Çiğit tohumluk olarak kullanılmaz. Hastalık, özellikle yağışlı geçen mayıs-haziran aylarında önemli zararlara neden olur.

Köşeli yaprak leke hastalığı, pamuk bitkisinin yaprak, yaprak sapı, koza ve taraklarında koyu yeşil ve kahverengi lekeler şeklinde görülür (Şekil 82 a ve 82 b). İlk lekeler bitkinin kotiledon yapraklarında açık yeşil, yuvarlak yağ lekesi gibi görünür. Havaların ısınması ile lekeler kurur, beyazımsı bir kabuk şeklini alır. İklim koşulları hastalık için uygun giderse lekeler, gerçek yapraklara, sapa ve kozalara geçer. Lekeler gerçek yapraklarda küçük damarlar ile sınırlanmış, köşeli ve koyu kahve renklidir. Bu lekeler, hastalığın ilerlediği devrelerde birleşerek büyür ve parçalanır.

Genç sürgünlerde ve dallarda ise uzunlamasına dar lekeler şeklinde belirtiler oluşur. Sürgünlerde solgunluk yapar, dallarda lekeler zamanla siyaha döner ve siyah kol adını alır ve kırılmalar meydana gelir.

Pamukta Köşeli Yaprak Leke Hastalığının Mücadelesi

Kültürel Mücadele

• Hastalıktan ari, sertifikalı tohum kullanılmalı,
• Hasattan sonra tarladaki hastalıklı bitki artıkları yok edilmeli,
• Fazla su tutan topraklarda drenaj yapılmalı,
• Fide döneminde toprak üzerinde yağışlardan oluşan kaymak tabakası kırılmalı, toprağın havalandırılması sağlanmalı,
• Aşırı sulamadan kaçınılmalı,
• Bulaşık alanlarda 3-4 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele koruyucu olarak ekim öncesi tohum ilaçlaması şeklinde yapılır. Kullanılan ilaçlar ve dozları Ek 4’te yer almaktadır.

Pamukta Köşeli Yaprak Leke Hastalığı İçin Önerilen İlaçlar