Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli
Cicadellid’ler, Cüce Ağustosböcekleri olarak bilinirler. Türlere bağlı olarak erginleri değişik büyüklük, şekil ve çok güzel renk ve desenlerde (sarı, yeşil, gri, benekli, alacalı, beyaz benekli) böceklerdir. Büyüklükleri birkaç mm ile 10mm arasında değişir. Yaprakların alt yüzeyinde yan yan ve hızlı hareketleri karakteristik özellikleridir.
Dişiler yumurtalarını bitki dokusuna bırakırlar. Yumurtadan çıkan nimfler 5 gömlek değiştirdikten sonra ergin olurlar. Yumurtadan ergin oluncaya kadar geçen süre 10- 25 gündür. Kışı, yumurta, nimf veya ergin halinde geçirir ve yılda ortalama 8 döl verebilirler (Şekil 51).
Yaprak Pireleri, başın ön kısmında hortum şeklini almış ağız parçaları ile bitkinin sap ve yapraklarını sokup bitki özsuyunu emmek sureti ile zararlı olurlar (Şekil 52b,c). Yapraklara üstten bakıldığında, emgi yerleri beyaz noktalar halinde görülür. Emgi sonucu, gelişmede durgunluk göze çarpar. Emgi sırasında salgıladıkları toksik maddelerle bitkinin (floem ve xylem) iletim borularını tıkamaları nedeniyle besin maddelerinin normal dolaşımına engel olurlar ve yaprak kenarlarından başlayarak bitkinin kurumasına neden olurlar. Beslenme esnasında tatlımsı madde salgılayarak karıncaları cezp etmekte ve karıncalarda doğal düşmanları ortamdan uzaklaştırırlar.
Bitki dokularına ovipozitörleri ile yumurta koyarken dokuları zedeler ve yaralar açarlar(Şekil 52a). Ayrıca virüs ve virüs benzeri hastalıkların vektörü olmaları nedeni ile de önem taşırlar.
Doğal Düşmanları
Predatörler
- Deraeocoris pallens Reut. (Hem.: Miridae) (Şekil 7)
- Cytorhinus sp (Hem.: Miridae) - Yumurta
- Tyttus sp. (Hem.: Miridae) -Yumurta
- Geocoris megacephalus (R.) (Hem.: Lygaeidae)
- Nabis punctatus C. (Hem.: Nabidae) (Şekil 14)
- Chrysoperla carnea (Steph.) (Neur.: Chyrsopidae) (Şekil 5)
- Gelinböcekleri (Col.: Coccinellidae)
- Toprak böcekleri (Col.: Carabidae)
- Örümcekler (Araneidae)
Yumurta Parazitoitleri
- Anagrus atomus Linnaeus (Şekil 53) (Hym.: Mymaridae)
- Gonatocerus sp. (Hym.: Mymaridae)
- Gonatopus bartletti (Olmi) (Hym.: Dryinidae)
- Trichogramma sp. (Hym.: Trichogrammattidae)
- Parasentrobia sp. (Hym.: Trichogrammattidae)
- Oligosita sp. (Hym.: Trichogrammattidae)
Nimf ve Ergin Parazitoitleri
- Metadorylas spinosus (Hardy) (Diptera : Pipunculidae)
- Halictophagus naulti (Kat.andMoya-Raygoza) (Strep.: Halictophagidae)
Mısırda Yaprak Pireleri Mücadelesi
Kültürel Önlemler
Aşırı sulama ve aşırı azotlu gübre kullanımından kaçınılmalıdır. Tarla içi ve kenarında zararlı grubuna konukçuluk yapan yabancı otlartla mücadele edilmelidir. Ekimden bir ay sonra yapılacak Buğday saman malçı yaprakpirelerinin yoğunluğunu azaltmaktadır. Reflektiv plastik malçlar Yaprak Pireleri'nin erginlerine repellent etki göstermektedir.
İlgili Ürünler
Biyolojik Mücadele
Yaprak Pireleri'nin birçok doğal düşmanı bulunmaktadır. Bunların içinde en etkilileri yumurta parazitoitleridir. Doğal düşmanların korunması durumunda, zararlı baskı altında tutulabilmektedir.
Kimyasal Mücadele
Doğal düşmanların bu zararlıyı baskı altında tutması nedeni ile kimyasal mücadeleye gerek görülmemektedir. Ancak Ege bölgesinde yapılan bir çalışmada hakim tür olan Zyginidia pullula’nın ekonomik zarar eşiği 13ergin/bitki olarak belirlenmiştir. Bitkinin 2-4 yapraklı olduğu dönemde Dvac ile yapılan örneklemede elde edilen erginler eşik ve üzerinde çıkarsa bu zararlıya karşı mücadele yapılmalıdır.
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Zir. Yük. Müh. Vahdettin AKMEŞE, Dr. Mehmet AYDOĞDU, Dr. Öncül Kaangün CANER, Zir. Yük. Müh. Pelin KELEŞ ÖZTÜRK, Zir. Yük. Müh. Özcan TETİK, Zir. Yük. Müh. Ali Faik YILDIRIM, Zir. Yük. Müh. Erkan YILMAZ, Dr. Abdullah YILMAZ (2017). Mısır Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI