Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli
Mısır maymuncuğu erginleri oval biçimde, 8 mm boyundadır. Vücutları parlak siyah renkte olmakla birlikte üst kanatları kirli sarı, beyaz pul ve tüylerle örtülü olduğundan, gri veya toprak renginde görünür. Üst kanatları üzerinde uzunlamasına bantlar vardır. Bacaklar, kısa ve sık tüylerle kaplıdır. Antenler dirsekli ve ucu topuzludur (Şekil 24). Larvaları sarımsı beyaz renkte ve kıvrık biçimdedir. Olgun larvalar 8-10 mm boyundadır. Pupa açık sarı renkte ve ortalama 9 mm boyundadır. Yumurtalar oval biçimde ve yaklaşık 1mm büyüklüğündedir.
Erginler mart başlarında görülmeye başlar. Yumurtlama nisan başından temmuz başına kadar sürer. En yoğun yumurtlama, mayıs ortalarından haziran başına kadar gerçekleşir. Dişiler, yumurtalarını genellikle toprağın 1-3 cm derinliğine tek tek veya gruplar halinde bırakırlar.
Bir dişi yaklaşık 60 kadar yumurta bırakır. Yumurtalar 10-24 günde açılırlar. Çıkan larvalar köklerde beslenirler. Olgun larvalar toprağın 40-50 cm derinliğine inerek
yaptıkları yüksükler içinde pupa olurlar. Larvaların gelişme süreleri genellikle 40 gün sürer. Pupa süresi ise yaklaşık 20 gündür. Erginler genellikle eylül ayından başlayarak
toprak içinde görülür ve kışı toprak içinde geçirirler.
İlgili Ürünler
Ülkemizde Karadeniz Bölgesinin tüm illerinde yaygın olmakla birlikte özellikle Samsun ilinde, Marmara Bölgesinde de Adapazarı ilinde yoğun olarak bulunmaktadır.
Erginleri henüz toprak yüzüne çıkan genç mısır bitkilerinin yapraklarını yarım ay şeklinde yemek ve büyüme konilerini kesmek suretiyle zarar verirler. Mısır 2-3 yapraklı oluncaya kadar bu zarar devam eder. Bitki geliştikçe zarar azalır. Zararlının yoğun olduğu alanlarda önlem alınmadığı takdirde tarlanın yeniden ekilmesi veya boş kalması söz konusudur. Mısır dışında ayçiçeği, şekerpancarı, buğday, sebzeler ve birçok yabancı ot konukçuları arasındadır.
Doğal Düşmanları
Ülkemizde belirlenen doğal düşmanları bulunmamaktadır.
Mısır Maymuncuğu Mücadelesi
Kimyasal Mücadele
Kimyasal mücadele yüzey ilaçlaması ve tohum ilaçlaması şeklinde yapılır. Kimyasal mücadeleye karar vermek için “5. Örnekleme ve Kontrol Yöntemleri” bölümünde “5.1. Zararlılar” başlığı altında anlatıldığı şekilde sayımlar yapılmalıdır. Yapılan sayımda ortalama 4 ergin/m² bulunduğunda ilaçlama yapılmalıdır. Yüzey ilaçlamasında kullanılan ilaçlar sabah veya akşam saatlerinde uygulanmalıdır. Tohum ilaçlamaları zararlının her yıl yoğun olduğu alanlarda, ekimden önce yapılmalı ve hemen ekilmelidir.
Mısır maymuncuğu mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları EK 4’de verilmiştir.
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Zir. Yük. Müh. Vahdettin AKMEŞE, Dr. Mehmet AYDOĞDU, Dr. Öncül Kaangün CANER, Zir. Yük. Müh. Pelin KELEŞ ÖZTÜRK, Zir. Yük. Müh. Özcan TETİK, Zir. Yük. Müh. Ali Faik YILDIRIM, Zir. Yük. Müh. Erkan YILMAZ, Dr. Abdullah YILMAZ (2017). Mısır Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI