Kırmızı Örümcekler

Tanımı, Yaşayışı ve Zarar Şekli

Kırmızı örümcekler yaprağın alt yüzeyine ördükleri ipek ağlar arasında, ergin, nimf ve yumurtaları ile birlikte bir arada bulunurlar. Erginler 0,5-0,7 mm boyunda olup, göz ile zor görülürler. Birinci dönem larva üç çift bacaklı, nimf ve erginler ise dört çift bacaklıdır. Yumurtaları küresel olup, başlangıçta cam gibi şeffaftır, açılmaya yakın koyulaşırlar (Şekil 21a).

Polifag bir zararlıdır. Özellikle fasulye, hıyar, domates, patlıcan, biber ve kabakta zararı önemlidir.

Dişiler, yumurtalarını yaprak alt yüzeyine, yaprak damarları boyunca yaptıkları ağlar arasına bırakırlar. Yumurtadan çıkan larva, protonimf ve deutonimf dönemlerini geçirerek ergin olur. Larvalar ergin olana kadar 3 gömlek değiştirirler. Bir dişi 100- 200 yumurta bırakabilir. Seralarda iklim koşullarına ve konukçuya bağlı olarak yılda 10-12 döl verebilir.

Kırmızı örümcekler, ağız parçaları içinde bulunan styletleri ile bitki dokusunu zedelemeleri sonucunda çıkan bitki öz suyunu emerek beslenirler. Bu emgi sonucu yaprakta sararma ve kıvrılma olur; ürün verimi ve kalitesi düşer. Zararlının yoğun olduğu durumda bitkinin sürgün ve dalları ağ ile kaplı hale gelir ve yapraklarda ve bitkide kuruma meydana gelir (Şekil 21b,c).

Doğal Düşmanları

Kırmızı örümceklerin ülkemizde saptanan doğal düşmanları aşağıda verilmiştir:

• Phytoseiulus persimilis
• Thyphlodromus similis Qud.
• Typhlodromus pyri (Scheuten)
• Scolothrips longicornis Priesner
• Hyperaspis reppensis (Hbst.)
• Scymnus rubromaculatus (Goeze)
• Scymnus pallipediformis Günther
• Stethorus punctillum Waiae
• Stethorus gilvifrons (Mulsant)
• Oligota flavicornis Boist et Lacord
• Piocoris erythrooephala (P.S.)
• Deraeocoris punctatus Fn.
• Deraeocoris serenus (D.Sc.)
• Deraeocoris pallens (Rt.)
• Macrolopus melanotoma (Costa)
• Zanchius alatanus Hoberlandt.
• Orius niger (W.)
• Orius minutus (L.)
• Nabis pseudoferus Rem.
• Chrysoperla carnea (Steph.)
• Therodiplosis persicae Kieffer.

Kırmızı Örümcekle Mücadele

Kültürel Önlemler

Zararlı ile bulaşık bitki artıkları ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Toprak işlemesi yapılmalı, yabancı otlarla mücadele edilmelidir.

Biyolojik Mücadele

Doğal düşmanlardan, özellikle Phytoseidler, Coccinellidler ve predatör thripsler biyolojik mücadele açısından çok önemlidir (Şekil 22 a,b ve Şekil 23 a,b,c). Bu faydalıları korunması ve etkinliklerinin artırılması için gerekli önlemler alınmalıdır. Özellikle üretim dönemi başında zararlıya karşı kimyasal ilaç kullanılmamalı, diğer zararlılara karşı kullanılan ilaçlarda da parazitoitlere yan etkisi en az olan ilaçlar kullanılmalıdır.

Hıyar ve domateslerde kırmızı örümceklere karşı yaprak başına 5 adet kırmızı örümcek bulunduğunda, biyolojik mücadelede Phytoseiulus persimilis kullanılabilir. Salınacak predatör miktarını belirlemek üzere 20 bitkide bulunan yapraklar sayılır ve bir bitkide bulunan ortalama yaprak sayısı hesaplanır. Bu yaprak sayısı, serada bulunan bitki sayısı ile çarpılarak, seradaki toplam yaprak adedi bulunur. Seraya yaprak başına bir adet P. persimilis gelecek şekilde homojen olarak dağıtılır.

Ülkemizde kırmızı örümceklerle mücadele amaçlı tavsiye alan biyolojik mücadele etmenlerinin, zararlının yoğunluklarına bağlı olarak tavsiye edilen salım yoğunlukları Ek 3’te verilmektedir.

Kimyasal Mücadele

Kırmızı örümceklerin kimyasal mücadelesine karar verebilmek için, seradaki Kırmızı örümcek yoğunluğu ve doğal düşman populasyonunun saptanması gerekir. Bunun için, Örnekleme ve Kontrol Metotları” bölümünde “Zararlılar” başlığı altında anlatıldığı şekilde Kırmızı örümcek sayımları yapılmalıdır.

Kırmızı örümcek yoğunluğu başlangıçta sera kenarlarında meydana geldiği ve lokal olarak görüldüğü için, sadece bu yerler spesifik akarisitlerle ilaçlanmalıdır. Zararlı, sera içine yayılmış ve mücadele eşiği olan; küçük yapraklı bitkilerde (fasülye, biber vb.) yaprak başına 3, büyük yapraklı bitkilerde (domates, patlıcan, hıyar, kabak vb.) yaprak başına 5 adet nimf+ergin yoğunluğa ulaşmış ise kaplama ilaçlama yapılmalıdır. Uygulamada sadece hedeflenen zararlıyı öldürmesi için spesifik akarisitler kullanılmalıdır.

Kırmızı örümceklerin kimyasal mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları aşağıda verilmiştir.

Kırmızı Örümcekler için Kullanılabilecek İlaçlar

Etkili madde adı ve oranı (%)	Formülasyon tipi	Doz (100 litre suya)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Güvenli olarak tavsiye edilen ilaçlar
Azadirachtin 10 g/l	EC	500 ml (hıyar)	3	18 B
Bifenazate 240 g/l	SC	60 ml/100 l su (patlıcan, biber, hıyar)	1	-
Clofentezine 500g/l	SC	30 ml sebze	3	10A
Hexythiazox 50 g/l	EC	100 ml (domates, biber, hıyar, kabak)	3	10A
Etoxazole 110 g/l	SC	35 ml (biber, patlıcan, hıyar) 25 ml/da (karpuz)	3	10B
Fenpyroximate 50 g/l	SC	75 ml (sebze)	14	21