İki Kabarcıklı Koşnil (Kahverengi Koşnil)

Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli

Ergin dişi geniş, oval, yarım küre şeklinde kabarıktır. Uzunluğu 4-6 mm, genişliği 3-4 mm ve yüksekliği 2.0-2.5 mm’dir. Dallara yapışık olan karın kısmı düz, sırt kısmı ise dışbükeydir. Kabuğun üst kısmında, yanlara doğru iki çift kabarcık bulunur. Öndeki kabarcıklar daha büyük ve belirgin, arkadakiler ise daha küçüktür (Şekil 68a). Canlı bireylerin kabukları kırmızımsı esmer, ölülerin kabukları ise koyu esmer renktedir. Erkeklerin kabukları uzunca oval ve dişilerinkine göre çok küçüktür. Renkleri beyazımsı gridir. Ergin erkeklerin bir çift kanadı, iyi gelişmiş anten ve bacakları vardır. Bu bakımdan diğer koşnillerden kolayca ayrılabilir.

Dişilerin kabuklarının altında bulunan yumurtalar, oval şekilde ve pembemsi sarı; larvaları uzunca oval ve kırmızımsı renktedir. Önden orta kısma doğru genişler, arkaya doğru tekrar daralır (Şekil 68b). Yumurtadan yeni çıkmış olan hareketli larvalar yassı yapılı olup, antenleri ve bacakları mevcuttur.

İki kabarcıklı koşnil, dallar üzerindeki ölmüş dişilerin kabukları altında yumurta döneminde kışı geçirir. İlkbaharda, elma ağaçlarının çiçek açtığı dönemlerde larvalar çıkar. Orta Anadolu Bölgesinde ilk larva çıkışı, genel olarak nisan sonu mayıs başında olmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar, yapraklara geçerek yerleşir ve burada özsuyu emerek beslenirler.

Birinci ve ikinci larva dönemlerini yapraklarda, sabit bir şekilde beslenerek geçirdikten sonra, genç dişi dönemine geçerler.

Genç dişiler yapraklarda kısa bir süre beslendikten sonra, haziran sonu-temmuz başlarında sürgün ve ince dallara taşınır ve burada yerleşirler. Dallarda bir süre daha beslenir ve sonbaharda olgun dişi haline gelirler. Erkekler ise birinci ve ikinci larva dönemlerini takiben prepupa ve pupa dönemlerini geçirdikten sonra, kanatlı ergin halinde kabuğu terk eder ve uçarlar.

Olgun hale gelen erkek ve dişiler çiftleşir ve çiftleşen dişiler, eylülün ilk haftasından itibaren yumurta bırakmaya başlar. Ovipozisyon süresi 60-70 gün devam eder.

Kasımın ilk veya ikinci haftasında, dişi kabuğunun içi yumurta ile dolar ve bu şekilde kışı geçirir. Yumurtalar ölen dişinin kabuğu tarafından çok sıkı bir şekilde kapatılmıştır.

Bir dişi ortalama 670 adet yumurta bırakır. Yılda 1 döl verir. İki kabarcıklı koşnilin larvaları yaprak ve genç sürgünlerde, dişileri ise ince dallarda; bitki özsuyunu emmek suretiyle zarar yapar. Yoğunluğun fazla olduğu yerlerde, yapraklar sararır ve zamanından önce dökülür. Ağaçların tamamen kurumasına neden olabilir.

Ayrıca salgıladıkları tatlımsı maddeler üzerinde saprofit mantarlar gelişir ve fumajin (karaballık) meydana getirmek suretiyle, dolaylı bir zarara da neden olurlar. Fakat bu koşnilde fumajine, diğerlerine göre daha az rastlanır. Yurdumuzun daha çok Orta Anadolu Bölgesinde yaygındır.

İki kabarcıklı koşnil daha çok elma ağaçlarında zararlıdır. Ayrıca armut, ayva, erik ve ceviz gibi meyve ağaçlarında da zarar yapmaktadır.

Parazitoit ve predatörleri

İki kabarcıklı koşnilin tespit edilen en önemli predatörü Exochomus quadrimaculatus (L.) (Col.: Coccinellidae) ve parazitoiti Coccophagus palaeolecanii Jasn Yasnosh (Hym.: Aphelinidae)’dir. Ayrıca yumurtaları yiyen Tydeidae (Tydeus sp.) ile Stigmaeidae familyalarına ait predatör akarlar da bulunmaktadır.

İki kabarcıklı Koşnil (Kahverengi Koşnil) Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Popülasyonun yüksek olduğu yerlerde, kış sonu veya erken ilkbaharda ağaçlar uygun bir şekilde budanmalı, kesilen bulaşık dallar, larvalar yumurtadan çıkmadan önce bahçeden uzaklaştırılarak kurumaya terk edilmelidir.

Biyolojik Mücadele

Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin arttırılması için diğer zararlılarla mücadelede kimyasal mücadeleye alternatif metotlara öncelik verilmeli, eğer kimyasal mücadele gerekiyorsa, doğal düşmanlara yan etkisi en az olan bitki koruma ürünleri tercih edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama zamanı

Yumurtalar açılmadan önce, özellikle şubat-mart aylarında yapılacak kontrollerde, tesadüfen seçilen 6 ağaçtan ikişer adet olmak üzere 10’ar cm uzunluğunda toplam 12 dal alınır. Bu dallarda, altında yumurta bulunan ortalama 5 veya daha fazla ölmüş dişi koşnil görülmesi halinde, ilaçlama yapılmalıdır. İki kabarcıklı koşnilin ilaçlı mücadelesi, larvaların tamamı yumurtadan çıktıktan sonra yapılmalıdır. Zararlı, yaz mevsiminin büyük bir kısmını birinci ve ikinci larva döneminde geçirir. Dolayısıyla bu zararlının uzun bir mücadele periyodu bulunmaktadır. Orta Anadolu Bölgesi’nde Mayıs-Ağustos aylarında ilaçlama yapılabilir. Ancak zararın azaltılması bakımından ilaçlama geciktirilmemelidir.

Zamanında ve uygun olarak yapıldığı taktirde, bu zararlıya karşı bir ilaçlama yeterlidir. Elma içkurdu’na karşı düzenli ilaçlama yapılan bahçelerde, bu zararlıya karşı ayrıca ilaçlama yapmaya gerek yoktur.

Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları Ek 4’de verilmiştir.