Fide Kök Çürüklüğü

Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri

Pamuklarda fide kök çürüklüğüne oldukça geniş bir etmen grubu neden olmaktadır. Toprak kökenli funguslar olarak adlandırılan bu etmenlerden biri veya birkaçı bir arada bulunarak bu hastalığı meydana getirirler. Kışı toprakta veya topraktaki bitki artıklarında geçirirler. Uygun çevresel koşullar oluştuğunda bitkileri enfekte ederler. Hastalığın ilk belirtileri yeni oluşmuş kökte görülür (Şekil 79). Bu köklerin kabuk dokusu renk değiştirerek yumuşamaya ve çürümeye başlar. Toprak yüzeyine çıkabilmiş hasta fidelerin kökleri ve kök-boğazı kahverengileşir, incelir, bitki ayakta duramaz, devrilir ve kurur (Şekil 80).

Pamuk ekimi yapılan alanlarda sıklıkla görülebilen hastalık, özellikle bulaşık ve nem tutan topraklarda yağışlı ve serin giden ekim dönemlerinde tarlanın yeniden ekilmesini gerektirebilmektedir.
Bu durum tohum, ilaç ve toprak işleme masraflarının artmasına ve geç ekimden dolayı ürün kaybına neden olarak büyük ekonomik zararlar oluşturmaktadır. Ancak hastalık daha çok kendisini tarlada yer yer boşluklar şeklinde göstermektedir.

Fide Kök Çürüklüğünün Mücadelesi

Kültürel Mücadele

• Çimlenme kapasitesi yüksek, sertifikalı delinte tohumluk kullanılmalı
• Toprak sıcaklığı 18°C’ye ulaşmadan ekim yapılmamalı
• Erken dönemde, soğuk ve ıslak topraklarda ekim yapılması zorunlu görünüyorsa, drenajı iyi yapılmış tohum yataklarına ekim yapılmalı
• Derin ekimden kaçınılmalı
• Toprağı kuru tutarak hastalık etmenlerinin çoğalmasına engel olan özellikle hububat gibi bitkilerle ekim nöbeti uygulanmalı
• Toprağın kaymak bağlaması önlenmelidir
  ‍

Kimyasal Mücadele

Tohum ilaçlaması yapıldıktan sonra ekim yapılmalıdır. Fide kök çürüklüğünün kimyasal mücadelesinde kullanılan ilaçlar ve dozları Ek 4’te yer almaktadır.

Fide Kök Çürüklüğü İçin Önerilen İlaçlar

Aktif madde adı ve oranı	Formülasyon Tipi	Doz (100l su)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Güvenli olarak tavsiye edilen ilaçlar
Sulfoxaflor % 50 w/w	WG=WDG	15 g/da	14	4C
Kontrollü olarak tavsiye edilen ilaçlar
Geçici olarak tavsiye edilen ilaçlar
Dimethoate 400	EC	100 ml/da	7	1B