Çizgili Pamuk Yaprak Kurdu

Tanımı, Yaşayışı ve Zarar Şekli

Erginleri gri kahve ve kurşuni kahverenginde olup ön kanatlarında biri böbrek diğeri daire şeklinde iki leke vardır (Şekil 63a). Genel görünüşü gri kahve ve kurşuni kahverengi olan ve kanatları üzerinde zigzaglı çizgiler bulunan kelebek 2,0-2,5 cm boyundadır. Dişi ve erkek kelebekler gündüz bitki yapraklarının alt kısımlarında loş, gölgeli ve kuytu yerlerde saklanır. Ergin ömrü yaz mevsiminde 6-8 gün, bahar aylarında ise 15-20 gündür.

Pamuk yapraklarının üst kısmına kümeler halinde geceleri bırakılan yumurtalar genellikle tek bazen de bir kaç katlı olur. Zararlı yumurta paketini abdomeninden çıkardığı beyaz pullarla örter ve bu nedenle yumurta paketinin üzeri beyaz renkli görünür (Şekil 63b). Bir dişi hayatı boyunca 300-600 yumurta bırakır. Yumurta yaz mevsiminde 2-3 günde açılır.

Yumurtadan yeni çıkan larvalar bir arada bulunur. Larvaların bu şekilde bir arada bulunmaları “Ocak” olarak adlandırılır. İlk dönem larvada baş siyah ve vücuda oranla büyüktür. Vücudun genel görünüşü yeşildir. Sırttan başa doğru giden bir çizgi ile yanlarda baştan sona kadar uzanan açık renkte şerit görülür. Larvalara çıplak gözle bakıldığında kılsız görünür (Şekil 63c). Larva 5 dönem geçirdikten sonra pupa olur. Larva dönemi yazın 9-11 gündür. Larvalara dokunulduğunda karakteristik olarak kıvrılırlar ve kendini yere atar (Şekil 63d).

Olgun larva toprak içinde 4-7 cm derinliklerde yüksük şeklinde bir odacık yapar ve pupa olur. Pupa dönemi 7-8 gün kadardır. Pupanın uç kısmında birbirlerinden uzakta iki tane dikenimsi çıkıntısı vardır. Bir dölünü yazın yaklaşık 21 günde tamamlar.

Çizgili Pamuk Yaprak Kurdu pamukta daha çok erken dönemde görülür. Özellikle birinci çapadan sonra yabancı otlardan pamuk bitkilerine geçer ve bu devrede zararı önemlidir. Bol yağışlı ilkbahar aylarından sonra daha yoğun olarak görülürler. Yumurtadan yeni çıkan birinci dönem larvalar önceleri toplu olarak bir arada bulunur. Daha sonra, dağılarak yaprağın epidermis tabakasını kemirerek zar gibi yapar (Şekil 64a). Küçük pamuk bitkilerinin yaprak ve uç sürgünlerine zarar vererek bitkinin büyümesine engel olur. Yapraktaki zararı muntazam kenarlı büyük delikler şeklindedir (Şekil 64b).

Bitki taraklanma döneminde ise, yaprak, sürgün ve taraklarda da zararlı olur. Ancak tarakları tamamen yemeyerek dıştan kemirip bırakırlar nadir de olsa bazen tarağın içine girerler. Ayrıca pamuk bitkisinde çiçek ve kozada da zararı görülebilir. Ancak zararlının bu zararı önemli değildir.

Salgın yıllarında, pamuğun temel gelişme döneminde tepe sürgünlerini ve yaprakları orta damar kalacak şekilde veya tamamen yiyerek önemli oranda zarar medyana getirir. Tarak ve küçük kozalardaki zararı Yeşil Kurt’un oluşturduğu zarardan farklıdır. Zararlı yurdumuzun pamuk yetiştirilen bütün alanlarda görülmektedir.

Doğal Düşmanları

Pamuk Çizgili Yaprak Kurdu'nun, etkili birçok doğal düşmanı bulunmaktadır. Ülkemizde belirlenen doğal düşmanları aşağıda verilmiştir.

Predatörler

• Chrysoperla carnea (Steph.) Neu.: Chrysopidae
• Orius spp. Hem.: Anthocoridae
• Geocoris spp. Hem.: Lygaeidae
• Nabis spp. Hem.: Nabidae
• Deraeocoris spp. Hem.: Miridae

Parazitoidler

• Microbracon spp. Hym.: Braconidae
• Apanteles ruficrus (Steph.) Hym.: Braconidae
• Exorista xanthapsis (Wiedemann) Dip.: Tachinidae
• Nemorilla maculosa (Meigen) Dip.: Tachinidae
• Palesisa maculosa (Villeneuve) Dip.: Tachinidae
• Drino imberbis (Wiedemann) Dip.: Tachinidae

Çizgili Pamuk Yaprak Kurdu Mücadelesi

Haftalık olarak yapılacak kontrollerde 100 bitkide 10 adet larva veya yeni açılmış 2 yumurta paketi bulunduğunda ilaçlı mücadele yapılmalıdır. Çizgili pamuk Yaprak Kurdu'nun kimyasal mücadelesinde kullanılan ilaçlar ve dozlar Ek 4’te(aşağıda) yer almaktadır.

Çizgili Pamuk Yaprak Kurdu İçin Önerilen İlaçlar

Aktif madde adı ve oranı	Formülasyon Tipi	Doz (100l su)	Son ilaçlama ile hasat arası süre (gün)	Etki mekanizması*
Güvenli olarak tavsiye edilen ilaçlar
Spinosad 480 g/l	SC	25 ml/da	28	5
Kontrollü olarak tavsiye edilen ilaçlar
Malathion 650 g/l	EC	250 ml/da larva	7	1B