Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri
Fungus, bol miktarda misel verir ve sonunda bu miseller yumaklar halinde bir araya toplanarak enfeksiyondan 7-10 gün sonra kök boğazında, gövde içinde sklerotlar oluşur. Fungus, değişik irilikte (0,5-3,0 cm) ve düzensiz şekillerde, koyu kahve veya siyah renkte, çevre koşullarına dayanıklı sert sklerotları ile kolayca tanınmaktadır.
Sklerotlar bulaşmış oldukları toprakta uzun yıllar canlı kalabilmekte ve yıldan yıla bitkileri hastalandırmayı sürdürmektedir. Optimum gelişme sıcaklığı 15-20°C’dir, yüksek nem hastalık gelişimini teşvik eder.Hastalık genel olarak kök ve kökboğazında ıslak çürümeler ve gelişmiş bitkilerin yaprak ve sürgünlerinde solgunluk şeklinde kendini gösterir. Özellikle nemli ortamlarda genç fidelerin tamamen çürümesine neden olabilir.
Gelişmiş bitkilerde belirtiler önce kökboğazı ve toprağa yakın olan alt yapraklarda ortaya çıkar. Hastalığın ilerlemesi ile kökboğazında bol miktarda pamuk beyazlığında misel tabakası oluşur. Zamanla yumaklar şeklinde toplanan misel tabakaları önceleri kirli beyaz renkte ve yapışkan bir şekildedir. Sonra havanın etkisi ile koyu kahve-renginden siyaha kadar değişen
Renkler alarak sert bir yapıya dönüşürler, kuruyan bitki artıkları ile birlikte toprağa karışırlar (Şekil 71a,b,72,73a,b).
İlgili Ürünler
Sebzelerin hemen hepsinde hastalık oluşturur. Serada yetiştirilen domates, hıyar, biber, patlıcan ve marulda zararı önemlidir.
Beyaz Çürüklüğün Mücadelesi
Kültürel önlemler
- Çok bulaşık olan alanlarda en az 5 yıllık ekim nöbeti uygulanmalı,
- Seralar iyi havalandırılarak yüksek nem önlenmeli,
- Fazla sulamadan, sık dikimden ve aşırı gübrelemeden kaçınılmalı,
- Hasattan sonra bitkiler sökülüp imha edilmeli, sklerotların toprağa karışması önlenmelidir.
Fiziksel Mücadele
Seralarda toprak kökenli patojenlere karşı toprak dezenfeksiyonu amacıyla solarizasyon uygulanmalıdır. Solarizasyon uygulaması “9. Mücadelenin Yönetimi” bölümünde tarif edildiği gibi yapılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
Yeşil aksam ilaçlamaları serada veya çevrede hastalığın ilk belirtileri görüldüğünde yapılmalıdır. Beyaz çürüklüğün kimyasal mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları Ek 3’de verilmiştir.
Kaynaklar
Bu makale, T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’ndan alınmıştır. İçerikte hiçbir değişiklik yapılmamıştır.
Orijinal Makale
Doç. Dr. Seral YÜCEL, Dr. Tülin KILIÇ, Dr. Nursen ÜSTÜN, Dr.Pervin ERDOĞAN, Dr.Nilüfer YILDIZ, Dr. Emine TOPUZ, Dr.Tijen TAŞKIN, Dr. Melike YURTMEN, Dr.Ayşe AŞKIN, Sabriye ÖZDEMİR, Dr.Mehmet KARACAOĞLU, Dr. Adem ÖZARSLANDAN, Dr.Cevdet ÖZKAN, Dr.Abdullah YILMAZ, Dr. Öncül K. CANER, Dr. Eda AKSOY (2017). Örtüaltı Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Ankara: T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI