Yaprak gübresi; içinde bir yada birden fazla bitki besin maddesini sıvı formda bulunduran ve doğrudan bitki yapraklarına uygulanan gübredir.
Bu gübrelerin solüsyon şeklinde püskürtülerek yapraklara verilmesi işleminede, yapraktan gübreleme denilir. Bu yöntem mikroelement içeren gübreler için uygun bir yöntemdir.
Örneğin ph düzeyi yüksek olmasından dolayı, toprağa uygulanan mikroelementler etkisini kaybeder. Bu durumlarda mikroelement eksiklikleri, yapraktan yapılan uygulamalarla hızlı bir şekilde çözülür.
Yaprak gübreleri; topraktan verilen temel gübrelere alternatif olmayıp, yıl içinde görünen bazı besin maddeleri eksikliklerinin giderilmesi için yapılan ek bir gübrelemedir.
Yaprak gübreleri, bitkileri daha fazla su almaya teşvik ederek topraktan besin alımını arttırmaktadır. Yapılan araştırmalar, toprak gübrelerine ilave olarak yapılan yapraktan gübrelemelerle, ürünlerde %12-25 arası verim artışı sağlandığını göstermektedir.
Yaprak gübreleri, toprak eksikliklerini düzeltmek ve düşük nem koşullarında toprağın bitkilere besin maddelerini aktaramamasının üstesinden gelmek için uygulanan mükemmel bir yoldur.
Kumlu topraklarda, yaprak gübrelerinin, toprak gübrelerine oranla 20 kat daha etkili olduğu bilinmektedir.
Bitkilerin ana besin alım yerleri kökleridir. Yapraklardan su ve besin alımı köklere nazaran daha sınırlıdır. Yapraklar, kökler tarafından alınamayan diğer besin maddelerinin alımını sağlayan tamamlayıcı bölgelerdir.
Yapraktan uygulanan gübrelerde, gübrenin %90’ı bitki tarafından kullanılmaktadır. Toprağa benzer bir miktar uygulandığında; bitki gübrenin sadece %10’nunu kullanabilmektedir.
Bir bitkinin temel besin ihtiyaçları olan azot, fosfor ve potasyumu; topraktan verilen gübrelerle sağlamak en etkili ve ekonomik yoldur. Fakat bitkinin ihtiyaç duyduğu ikincil besinler ( kalsiyum, magnezyum, kükürt ) ve mikrobesinleri ( çinko, demir, bakır, bor, manganez, molibden ) yaprak gübreleri ile sağlamak mükemmel bir yoldur.
Yaprak Gübresinin Faydaları
1950’lerde Dr. Tukey ve Michigan eyalet üniversitesindeki çalışma arkadaşlarıyla yaptıkları bilimsel araştırmalar, bitkilerin besinleri kökleri haricinde yaprakları altında bulunan stomalardan da alabileceği kanıtlanmıştır.
Yapraktan uygulanan gübreler içinde bulunan besin maddelerinin bitki tarafından emilimi sınırlı olsada, toprağa aynı miktar uygulanan gübreye göre daha yüksek bir alım verimliliği vardır.
Bitki stresi, topraktaki besinlerin bitkiye ulaşmasını olumsuz etkiler. Bu durumlarda bile, bitki yapraktan verilen gübrelerin alımına devam eder.
Yaprak gübreleri sonucu oluşan şeker, bitkinin kök bölgesinde dağılarak, bu bölgelerde bulunan mikroorganizmaların artışını teşvik eder.
Bunlara ilave olarak yaprak gübrelerinin faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz.
- Bitkinin besin eksikliğinin hızlı bir şekilde düzelmesine yardımcı olur.
- Topraktan uygulanan gübrelerin besin alımlarını arttırır.
- Pestisit ve fungusitlerle uygulanabilir.
- Bitkilerde kök çürüklüğü, kuraklık gibi durumlarda uygulanabilir.
- 7,5 ve üzeri ph’a sahip olan topraklarda demir, mangan, çinko, bakır, bor elementlerinin yapraktan alınmasını sağlar.
- Toprakta yeterli oranda nem olmadığı durumlarda uygulanabilir.
- Gübre kullanımında tasarruf.
- Verim ve kalite artışı.
Yaprak Gübresi Ne Zaman Kullanılır?
Ek gübreleme çeşidi olan yaprak gübrelerinin uygulama öncesinde, toprak analizi yaptırılması gerekliliğini hatırlatmak isteriz.
Yaprak gübresi, stres yaşayan bitkiler için mükemmel kısa vadeli bir çözümdür.
Yaprak gübrelerinin uygulama zamanları ile ilgili olan tabloyu incelemenizi tavsiye ederiz.
Yaprak gübreleri uygulamalarında, nispeten daha serin olan sabah erken saatleri yada akşam üzeri tercih edilmelidir.
Topraktaki düşük nem, yüksek yada düşük ph seviyeleri yada kuraklık gibi durumlarda, bitkiler kökleriyle yaptıkları besin alımında zorlanır. Bu durumların gözlemlendiği hallerde, yapraktan gübreleme yapılabilir.
Yüksek ph seviyelerinde, toprakta bulunan demir bitki kökleri tarafından alınamaz. Bu durumlarda genç yapraklarda demir klorozu veya sararma görülür. Toprak ph’ının düşürülmesi yada klorozu hafifletmenin bir yoluda, demir sülfat veya şelatlı demir formları gibi inorganik tuzları doğrudan yapraklara uygulamaktır.
Günün saati ve hava koşulları yaprak gübrelerinin etkiliğini etkiler. Islak ve yeni püskürtülen yaprak gübreleri, yağmura, güneşin dik ışınlarına ve rüzgara maruz kalmamalıdır. Yaprak gübreleri uygulanırken öğlen güneşli saatler, yağmurlu yada rüzgarlı havaların dışındaki durumlar tercih edilmelidir.
Öğlen güneşli saatlerde uygulanan yaprak gübresi, bitkinin yeşil kısımlarının yanmasına, yağmurda ve rüzgarda yapılan uygulama, gübrenin yapraktan akarak etkisiz olmasına neden olur.
İlgili Ürünler
Zeytinde Yaprak Gübresi
Zeytin ağaçlarına uygulanacak olan gübre ve miktarı, Kasım-Ocak ayları arasında yapılacak toprak ve yaprak analizi sonuçlarına göre belirlenmelidir.
Ülkemiz zeytinliklerinde taban gübrelemesi haricinde topraktan gübreleme ya yapılmamakta ya da çok az miktarda yapılmaktadır. Bundan dolayı yaprak gübrelemesi zeytinde önem arz eder.
Diğer meyve ağaçlarına göre olumsuz koşullara daha dayanıklı olan zeytin ağaçlarının, genelde meyilli arazilerde olması, bakım ve beslenme uygulamalarında problemlere sebep olmaktadır.
Zeytin ağaçlarında, çiçeklenme öncesinde yaprak gübreleri uygulanabilir. Bu dönemde fosfor, çinko ve bor içerikli gübreler yapraktan uygulama için tercih edilebilir.
Zeytin ağaçlarının yapraklarının, diğer ağaç yapraklarından daha kalın olması sebebiyle, bitki besin maddelerinin alımında zorlanır. Bu sebeple yapraktan yapılan uygulama içeriğine eklenecek olan üre gübresi; fosfor, çinko ve borun alımını kolaylaştıracağı gibi, zeytinin meyve oranı ve veriminde artış, meyve dökümünde ise azalmayı sağlar.
Yaprak Gübresi Nasıl Uygulanır?
Yaprak gübreleri, bitki yada ağaç yapraklarına pulvarizatör yada buna benzer tarım aletleriyle püskürtülerek uygulanır.
Yaprak gübreleri, uygulama öncesinde su ile seyreltilerek uygulanmalıdır. Sabah erken saatlerde yada akşam üzeri saatlerinde uygulanmalıdır.
Yapraklar üzerinde bulunan stomalar, sabah saatlerinde yaprak üzerinde çiy olması durumunda açık olur ve bu durum besinlerin emileceği en iyi zamandır. Böyle bir ortamda uygulanacak olan yaprak gübresinden maksimum düzeyde fayda sağlanır.
Gün ortasında yapılacak olan yaprak gübresi uygulamasının bitkiye yararı değil aksine zararı olur.
Uygulamada havanın yağışsız ve rüzgarsız olmasına dikkat edilmelidir.
Uygulamada, gübre karışımı sanki yağmur yağmış gibi tüm yaprakları ıslatması hatta yapraklardan damlayana kadar ıslatılması gerekir. Uygulama esnasında yaprakların alt tarafınında unutulmaması gerekir.
Yaprak gübreleri yapıları gereği zirai ilaçlarda uygulanabilir. Böyle bir uygulama yapılacaksa, gübre tankına önce gübre sonra ilaç konulmalıdır.
Yaprak gübresi uygulamaları, bitki gelişim süreleri göz önüne alınarak 15 günde bir; 2-3 defa uygulanmalıdır.
Ambalajı üzerinde yazan oranlarda uygulanmalıdır. Fazla kullanım halinde bitki yapraklarında yanıklar meydana gelebilir.
Yaprak gübresi karıştırırken veya uygularken, koruyucu gözlük ve koruyucu giysiler giyerek, ve gübrenin cilde temas etmesini önleyin.
20-20-20 Yaprak Gübresi Nedir?
Npk formunda olan bu gübre, toz halinde olup suda çözünebilmektedir. Var olan bu yapısından dolayı damla sulama ile bitki köklerine ve püskürtülerek yapraktan uygulama özelliğine sahiptir.
İçeriğinde %20 azot, %20 fosfor ve %20 potasyum ihtiva eden bu gübre bitkide sağlıklı kök gelişimi, çiçeklenmede ve meyve kalitesinde artış sağlamanın yanında, bitkinin tüm dönemlerinde kökten olduğu gibi yapraktanda uygulanabilir.
Fındıkta Yapraktan Gübreleme
Fındıkta yaprak gübresi kullanımı öncesinde toprak ve yaprak analizi yaptırılması gerekliliğini hatırlatmak isteriz.
Fındıkta yaprak gübrelerinin kullanımı, ürün verimi, kalitesi, depolama ve raf ömrü için çok önemlidir.
Fındıkta, Şubat-Mart döneminde sürgünlerde gözler kabarmadan önce, topraktan uygulanan kompoze gübrelere ilave olarak, Mayıs-Haziran aylarında verilen kalsiyum amonyum nitratlı gübrelerin etkisini ve ürün verimliliğini arttırmak için, yine bu aylarda 15-20 gün ara ile 2-3 defa yaprak gübreleri uygulanabilir.
Fındık yetiştirilen topraklarda; potasyum, çinko, bor, magnezyum, kalsiyum noksanlıkları sık görülmektedir.
Kullanılacak olan yaprak gübresi içeriğinde bulunacak olan bu elementler, fındıkta verim artışı yanında, soğuk ve zararlılara karşı dayanım, homojen meyve iriliği ve meyve tutumunda artışta sağlar.