Türkiye’nin 2020 Ağustos, 2021 Temmuz dönemleri arasında yapmış olduğu elma ihracatı bir önceki sezona göre %47 artış göstererek 298.000 ton seviyesine ulaştı.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Yatırım Merkezi ekonomisti Andriy Yarmak’a göre, taze elma pazarındaki küresel ticaret, yaklaşık altı, yedi yıldır durgunlaşmakla birlikte yıllık %1 oranında da azalıyor. Bu da ihracatını artıran ülkelerin diğer ihracatçıları piyasadan uzak tuttuğu anlamına geliyor. Tüm bunlar özellikle ortalama ve düşük kalite segmentindeki elma fiyatları üzerinde baskı oluşturmanın yanında, yetiştiricilerin de gelirlerini etkilemektedir. Bu olumsuz tablodan etkilenmeyen Türkiye, elma ihracat pazarın da genişletmeyi planlıyor.
AB’den elma ihraç eden ülkeler geçmişte Türkiye ve İran’ı ciddi rakip olarak algılamıyordu. Ancak günümüzde bu rakipler AB’deki elma ihracatçılarını etkilemeye başladı. Hatta Türk elmaları Hindistan pazarında ABD’den gelen elmalarla bile rekabet edebiliyor.
Amerika Birleşik Devletlerinin elma satışlarında kilit pazarlardan biri olan Hindistan, 2020/21 sezonunda Türkiye’den 68.000 ton gibi rekor düzeyde elma ithal etti. Var olan bu gelişmeler Hindistan’ı Türk elması için 1 numaralı Pazar haline getirmiştir.
Geçen sezon Türkiye, Rusya pazarına 60.000 ton elma ihracat ederek yeni bir rekor daha kırdı. Beş yıl önce Rusya pazarına en fazla 3.000 ton elma ihraç eden Türkiye, var olan bu performansı ile, Rusya pazarına yapmış olduğu elma ihracatını 20 kat arttırmış oldu. Bu arada Türkiye geçen sezon Rusya'ya elma ihracatını %51 artırdığında, son yılların en düşük elma hasatlarından birini yaşayan Moldova, depolarındaki tüm elmalarını satamadı. Bu dönem içinde Türkiye Rusya’ya 20.000 ton daha fazla elma satarken, Moldova ise 72.000 ton daha az elma satmış oldu.
İlgili Ürünler
Andriy Yarmak’a göre, Moldova’nın Rusya’ya olan lojistik avantajlarına rağmen, kalite ve çeşit seçimi açısından bu pazardaki payını Türkiye’ye kaptırıyor. Türkiye, Rusya elma pazarında yüksek kalite ve uluslararası pazarlarda kabul görmüş olan çeşitlere odaklanmakta ve bu ürünleri pazarlamaktadır. Moldova ise, kaliteye, işlemeye, paketlemeye teşvik etmeyen ve gelecek vaat etmeyen çeşitlerle ürünlerini pazarlamaya devam ediyor.
Ortadoğu ülkeleri Türk elmaları için Hindistan ve Rusya’dan sonra gelen en önemli pazardır. Ortadoğu pazarında Türk elmaları, AB ülkeleri ve Ukrayna’dan gelen elmalar ile ciddi rekabet ediyor. Son zamanlarda Türk elmasının Suriye, Irak ve Libya gibi düşük gelirli ülkelerde olan arzı artarken, BAE, Suudi Arabistan ve Kuveyt gibi daha zengin ülkelerde olan arzı azalmıştır.
Bunların haricinde Malezya son yıllarda Türk elmaları için önemli bir pazar haline gelmiştir. Ukrayna için de önemli bir elma ihracat pazarı olan Malezya’ya, Türkiye’nin geçen sezon gerçekleştirmiş olduğu elma ihracı %66 artmıştır.