Dikey çiftlikler yeni değildir, ancak son zamanlarda kontrollü bir ortamda verimli bir seçenek olarak popülerlik kazanmıştır. Birçok tüketicinin bu gelişmeleri yönlendiren daha sürdürülebilir ve çevre dostu yaşam tarzları aradığı da bir gerçektir.
Momentum şirketi yapmış olduğu araştırmalarda, tarım teknolojilerinin ve dikey çiftliklerin bu yıl trend olacağından bahsetmişti. Yılın ikinci yarısına gelindiğinde ise bu konudaki küresel bakış açısının nasıl genişlediği görülmektedir. Günümüzde birçok kişi tarımsal alternatifler ararken, büyük şirketler şehirlerde dikey tarımla uğraşıyor ve diğer şirketler ise evinizde sahip olabileceğiniz yenilikçi cihazlarla teknolojik çözümler sunuyor.
Neden Bu Kadar Çok İnsan Dikey Tarımla Uğraşıyor?
Dikey tarımda bitkiler dikey olarak düzenlenmiş katmanlar halinde üretilerek alan kullanımı en üst düzeye çıkartılır. Bu yöntem bireyler tarafından evlerinde daha küçük ölçekte kullanılırken, tarım şirketleri ise kontrollü ortamlarda daha büyük ölçeklerde kullanabilirler.
Kaynak kullanımı, nüfus artışı ve gıda talebi ile ilgili endişeler ek olarak insektisit içermeyen daha sağlıklı ürünlerin tüketilmesine duyulan ilgi nedeniyle dikey tarıma olan ilgide artmıştır. Bu sistemler, sürdürülebilir üretimi kullanarak talebi garanti altına almak için iyi bir araçtır.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre dünyadaki tüm gıdaların %13,8'i israf ediliyor. Ayrıca tarım ürünlerinin %45’inin besin değeri, tarladan sofraya gelen mesafe arasında kaybolmaktadır. Bu rakamları en aza indirerek tarımsal faaliyetleri hane halklarına daha sağlıklı ve güvenilir ulaşmasının sağlanması yanında daha iyi bir dağıtıma sahip olmak için bir çok adımlar da atılıyor.
Dikey tarımın yapıldığı ortamdaki sıcaklık, ışık ve nemin sürekli olarak kontrol altında tutulması, büyüme sırasında oluşabilecek zararlıların mücadelesinde, pestisit kullanılmamasını sağlar. Kontrollü olan bu sistemler verimliliği garanti eder. Dikey tarımda kullanılabilecek sistemler arasında hidroponik, aquaponik ve substrat sistemleri bulunmaktadır.
Dikey tarımda ticari olarak genellikle lahana, marul, frenk soğanı, çilek, nane ve fesleğen üretilmektedir. Fakat bunlara ilave olarak üretilebilecek çok sayıda meyve, çiçekli bitki, sebze ve ince ot türü de vardır.
Bazıları diğerlerinden daha ekonomiktir, bu nedenle ekinlere başlamadan önce biraz araştırma yapmak önemlidir.
İlgili Ürünler
Dikey Tarımın Artıları ve Eksileri
Dikey tarım küçük alanlarda büyük miktarlarda mahsul üretimi için ideal olma yanında, tüm yıl boyunca su tasarrufu ve kontaminasyon olmadan da üretimi garanti eder. Bu faydalar, iklim koşullarının şiddetli olduğu ve ekime uygun toprakların az olduğu yerlerde önemlidir.
Mevsim dışında da taze ürünleri garanti eden bu sistem, daha sağlıklı ve daha sürdürülebilir gıdayı garanti etmekle kalmaz, aynı zamanda fiyat düşüşünü de garanti eder. Bunlara ilave olarak meyve ve sebzelerin yerel olarak sağlanması, ulaşım ve yol sürelerini kısalttığı için yakıt kirletici bir kaynak olmaktan çıkar.
Birçok avantaja rağmen, bu sürecin bazı dezavantajları da vardır. Bu sistemler güneş enerjisinden doğrudan faydalanmaz, bu nedenle oldukça fazla güç tüketir ve elektrik kesinti durumunda yedeklemeye ihtiyaç duyar. Bununla birlikte, LED teknolojisi daha ekonomik olabilir ve güneş panelleri gibi yenilenebilir enerjiler kullanılabilir.
Büyük ölçekteki yetiştirme merkezleri yüksek vasıflı personele ihtiyaç duyar. Teknisyenler sistemin nasıl kurulacağını, izleneceğini, bakımların nasıl yapacağını ve çalıştırılacağını bilmelidir. Bu nedenle, iş gücü pahallı olabilir.
Evde Kendi Sisteminiz Olabilir mi?
Kesinlikle kendi dikey tarım sisteminize sahip olabilirsiniz. Günümüzde bir çok şirket, evlerimizin oturma odalarında marul gibi yiyeceklerin yetiştirilebileceği kullanımı kolay olan cihazları piyasaya sürüyor. Bunlardan bazıları küçük buzdolaplarına, diğerleri ise küçük kulelere benziyor. LG’nin inovasyon ödülü alan CES 2022 modeli bu yılın en çok konuşulan sistemi oldu.
Ancak, evinizde kendi dikey sebze bahçenize sahip olmak istiyorsanız çok büyük paralar harcamanıza gerek yok. Pek çok insan, geri dönüştürülmüş plastik şişeler, PVC borular, konserve kapları, teneke kutular ve cam şişeler kullanarak bu sistemleri yapabiliyor.
Sınırlı kaynaklarla evde dikey tarım yaparken, güneş ışığının kullanılması, doğru bitki türünün seçilmesi ve yaratıcı olunması önerilir. Bu şekilde, yıl boyunca size eşlik ederek, paradan tasarruf etmenizi ve daha sağlıklı beslenmenizi sağlayacak dikey bir çiftlik oluşturabilirsiniz.