agrowy
Baş Editör

Enza Zaden Domates Virüsü ToBRFV’e Karşı Yüksek Dayanımı Buldu

2 Dakikalık Okuma
12 Ekim 2020 Pazartesi
Tohum, Fide, Fidan
ToBRFV
Özet
ToBRFV virüsüne karşı yüksek direnç gösteren bu gen ile birlikte domates üreticileri küresel olarak rahat bir nefes alabilecek.
0

Dünyanın belli başlı sebze ıslah firmalarından biri olan Enza Zaden, domates sektörüne yıkıcı zararlar veren Domates Kahverengi Buruşuk Meyve Virüsü (ToBRFV) hastalığına karşı çözüm buldu. Enza Zaden domates ıslah ekibi, dünya genelinde hızla yayılan bu virüs için yüksek dayanım sunan bir gen keşfetti. Büyük bir buluş!

Yetiştiriciler için büyük risk

Enza Zaden’de bitki patolojisi araştırmacısı Sergio de la Fuente van Bentem: “Müşterilerimiz için pek çok risk olduğunu biliyoruz. Bu yüzden şirketimiz bir çözüm bulabilmek için her şeyi yaptı. Artık cevabı bulduğumuza göre, ToBRFV'ye karşı yüksek dayanımlı domates çeşitleri geliştirmek için çalışmalarımıza sıkı bir şekilde devam ediyoruz. Önümüzdeki yıllarda çeşitlerimizin üreticiler için hazır olmasını bekliyoruz.”

Dünyada ilk

Şirket araştırmacıları, bu genin şu anda sahada bilinen başka bir emsalinin bulunmadığını, Tobamovirus cinsinde ToBRFV olarak bilinen bu virüse karşı “yüksek dayanıklılığı” sağladığına inanıyorlar.

Bu yenilikle, ToBRFV dayanımının uygulamaya alınmasıyla, domates endüstrisindeki çok uluslu şirketlerden, sebze yetiştiricisi küçük çiftçilere kadar, tüm sektörün güvence altına alınmış olacağını belirtiyorlar.

Tobamo’nun hızlı yayılışı

Domates Kahverengi Buruşuk Meyve Virüsü (ToBRFV) ilk olarak 2014 yılında İsrail’de tespit edilmiştir. O zamandan günümüze kadar virüs Orta Doğu, Avrupa, Amerika, Asya, Afrika’nın bir bölümü, Türkiye ve daha bir çok ülkede tespit edilmiştir.  

ToBRFV, semptomlar ortaya çıkmadan önce iki ila üç haftalık bir inkübasyon süresine sahiptir. Virüs yayılımı başladığında, yayılımı kontrol altına almak zorlu bir mücadele gerekir.

Resim Enza Zaden web sitesinden alınarak Türkçe'ye çevrilmiştir.
Resim Enza Zaden web sitesinden alınarak Türkçe'ye çevrilmiştir.

Samanlıkta iğne

Enza Zaden Global Domates Araştırma Direktörü Kees Konst, 2014 yılında Enza Zaden'deki ekibin, Orta Doğu'daki satış temsilcilerinden ToBRFV'yi ilk duyduğunda, domates mozaik virüsü (ToMV) ve tütün mozaik virüsü (TMV) gibi diğer tobamo virüsleri hakkında sahip oldukları deneyimlerinin neyin yaklaşmakta olduğuna dair bir işaret verdiğini anlatıyor.

İlgili Ürünler

“Analiz ettik ve tobamo olduğunu anladık. Mekanik olarak yayıldığından dolayı tüm dünyaya ulaşabileceğini fark ettik” diyor.

De la Fuente van Bentem, sektörün ToMV ve TMV'ye karşı dayanımı sağlayan genin yıllardır kullanıldığını ve hali hazırda çözümünün olduğunu, “Bu yeni tobamo virüsünü söz konusu genlerin engelleyemediği ve sektörün bu virüse yeni bir çözüm bulması gerektiğini” belirtirken, Enza Zaden’in yaklaşımının, kültürü yapılan domateslerle melezlenebilen yabani domatesleri tarayarak dayanıklılığı sağlayacak genleri araştırmak olduğunu ifade ederken, “Bunun samanlıkta iğne aramaya benzettiğini, ancak ToBRFV’ye karşı yüksek dayanım gösteren bir genin bulunduğunu” belirtiyor.

Yüksek direnç seviyesi neden bu kadar önemli?

Orta seviyeli dayanım (IR- Intermediate Resistance)seviyesi ile virüsün yayılımı geciktirilir, ancak yine de bitkilerin virüsü ihtiva etmesinden dolayı sonunda bitkiler semptomlar gösterir.

Yüksek seviyeli dayanım (HR- High Resistance) seviyesi ile, Enza Zaden araştırma istasyonlarında test edilen domates bitkileri herhangi bir ToBRFV semptomu göstermemiştir. De la Fuente van Bentem, virüsün beklenenden daha hızlı yayılmasından dolayı ToBRFV nin henüz çok büyük problem olmadığı bölgelerdeki yetiştiricilerin bile bu yeniliğe ilgi göstereceğini düşündüklerini söylüyor.

Enza Zaden, aynı zaman da yüksek direnç sağlayan genin ve geliştirilecek domates çeşitlerinin tanımlanması ile ilgili fikri mülkiyet hakları ile koruyacağını belirtiyor.

Enza Zaden hakkında

Enza Zaden sebze ıslahı ve tohum üretiminde 25 ülkede aktif faaliyet gösteren, genel merkezi Hollanda’da bulunan, dünyanın en büyük tarım şirketlerinden biridir. Şirket domates ıslahında ve 30’dan fazla sebze grubunda en iyi programları sunmaktadır. Enza Zaden’in Vitalis Organic Seeds adında sertifikalı organik tohum üretimi sağlayan bir oluşumu mevcuttur.  

Daha fazla bilgi için: communications@enzazaden.nl adresine e-mail gönderebilirsiniz.

Kaynaklar

www.enzazaden.com