2014 yılında ilk olarak İsrail’de hastalık semptomlarının görülmesi sonrasında; 2015 yılında Ürdün’de yetiştirilen domateslerde tespit edilen domates kahverengi rugose meyve virüsü (Tobamovirus, ToBRFV), sonrasında 2019 yılında İtalya, Yunanistan, Türkiye, Hollanda, İngiltere, İspanya; 2020 yılında ise Fransa, Polonya, Meksika ve Çin gibi ülkelerde de görülmeye başlandı.
Sebzelerin corona virüsüne benzetilen bu virüs; görüldüğü ülkelerde domates ve biber yetiştiricilerini ciddi şekilde endişelendirmektedir.
Domates Avrupa ve Akdeniz bölgesi için önemli bir üründür. Domates kahverengi rugose meyve virüsünün (Tobamovirus, ToBRFV) var olan bu olumsuz etkisi, Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Teşkilatı (EPPO) nı harekete geçirerek, virüsü uyarı listesine eklemesini sağlamıştır. 2019 yılı Kasım ayında bu yana, Avrupa Birliği komisyonu bu virüsün bölge topraklarına girişi ve yayılmasını önlemek için acil durum önlemleri oluşturmuştur.
Virüs kendini domates ve biberde göstermektedir. Virüsün etki ettiği domates yapraklarında kloroz, mozaik, yaprak daralması ve beneklenme görülmektedir. Meyveleri üzerinde buruşukluk, sarı veya kahverengi lekelere ilaveten meyvelerde düzensiz olgunlaşma ve deforme olmada gözlemlenmektedir.
İlgili Ürünler
Biberde belirtiler arasında yaprakta deformasyon, sararma, mozaik, meyvede sarı, kahverengi alanlara ilave olarak yeşil çizgilerle beliren deformasyon görülmektedir.
Virüs aynı Corona virüste olduğu gibi temas yoluyla bulaşmaktadır. Bulaşma yolları arasında tarımsal aletler, elle aktarım, giysiler, bitkiden bitkiye doğrudan temas gibi örnekler verilebilir.
Domates kahverengi rugose meyve virüsü (Tobamovirus,ToBRFV), tohumlarda, bitki kalıntılarında ve kirlenmiş topraklarda aylarca enfekte olacak şekilde kalabilir.
Tohumdan fideye bulaşma düşük olsa bile, fidelerin nakli veya mahsulün düzenli işlenmesi sırasındaki temas yoluyla serada hızlı bir yayılmaya olabilir.
Seralarda yapılan son denemelerde; virüsün bombus arıları ile taşınarak sağlıklı domateslere aktarılabileceği kanıtlanmıştır.
2014 yılında ilk defa İsrail’de görünen bu virüs; insan eliyle enfekte tohumlar ve fidelerle tüm ülkeye yayılarak üreticilerin ciddi zarar görmesine sebep olmuştur.
Kaynaklar
Bu içerik için bir kaynak belirtilmemiş.